Khoa học và Đời sống số 47/2022

Số 47 (4257) Thứ Năm (24/11/2022) 10 CÔNG NGHỆ SỐ Liên hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật (KH&KT) tỉnh Đắk Nông đã đạt được nhiều kết quả trên các mặt như: tư vấn phản biện và giám định xã hội; nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ; thông tin, phổ biến kiến thức, phát triển hội viên, động viên quần chúng tham gia các hoạt động đổi mới sáng tạo… Đây là những thành tích đáng ghi nhận của Liên hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật (KH&KT) tỉnh Đắk Nông tại Hội nghị tổng kết hoạt động nhiệm kỳ 2017-2022 và đề ra phương hướng, nhiệm vụ nhiệm kỳ 20222025. Thay mặt Đảng đoàn và Đoàn Chủ tịch, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam - TSKH Phan Xuân Dũng biểu dương Liên hiệp Hội Đắk Nông đã có những cố gắng trong công tác đoàn kết tập hợp đội ngũ trí thức, tổ chức thành công các phong trào đổi mới sáng tạo; hội thi sáng tạo kỹ thuật, tư vấn phản biện góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu kinh tế - xã hội của tỉnh. Chủ tịch Phan Xuân Dũng mong muốn, các cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể Đắk Nông cần tiếp tục quan tâm chỉ đạo, củng cố tổ chức, bổ sung nhân lực, biên chế cho Liên hiệp Hội tỉnh, nâng cao sự lãnh đạo của Đảng đối với đội ngũ trí thức nói chung và Liên hiệp Hội tỉnh nói riêng. Nhân dịp Hội nghị, Đoàn Chủ tịch LHHVN đã tặng Bằng khen cho 4 tập thể và 9 cá nhân của LHH Đắk Nông có thành tích trong xây dựng và phát triển Liên hiệp Hội. LÊ CÔNG LƯƠNG Vai trò của sách KH&CN tại Việt Nam “Nhiệm vụ xuất bản sách KH&CN hiện nay cần thích ứng với cơ chế thị trường và có bước phát triển đáng kể trong đổi mới, nghiên cứu bổ sung thêm mục xuất bản sách điện tử; chất lượng sách cả về nội dung và hình thức”, ông Lê Thanh Tùng, Trưởng ban TT&PBKT Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam cho biết. Hội thảo về “Vai trò của sách Khoa học và Công nghệ (KH&CN) trong phát triển tại Việt Nam” diễn ra ngày 18/11 vừa qua tại TP HCM, ông Nguyễn Thanh Tùng cho biết: Cùng với hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội, hoạt động về tuyên truyền phổ biến kiến thức đang được nhìn nhận và đánh giá là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của phát triển khoa học và công nghệ nói riêng, phát triển kinh tế - xã hội nói chung của Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam. Công tác phổ biến kiến thức khoa học và công nghệ (KH&CN) được đa dạng hóa với nhiều hình thức như: biên soạn, xuất bản sách tham khảo, sách hướng dẫn, các loại báo, tạp chí, phát hành các ấn phẩm truyền thông về KHCN… Hiện nay, ngành xuất bản nói chung gặp nhiều khó khăn thách thức. Ban lãnh đạo Liên hiệp Hội luôn mong muốn tạo điều kiện cho Nhà xuất bản Tri Thức tổ chức các hội thảo, các hoạt động giúp cho việc phổ biến kiến thức KH&CN, cũng như công tác phát hành được tốt hơn trong thời gian tới. QUỲNH HƯƠNG - PHẠM GIANG Đắk Nông: Đội ngũ trí thức - nguồn lực quan trọng để phát triển Mang nước sạch tới mọi nơi trên thế giới l GS có thể chia sẻ về những hoạt động nghiên cứu khoa học kể từ khi được vinh danh tại Giải thưởng VinFuture mùa đầu tiên? - Sau khi nhận Giải thưởng VinFuture mùa đầu tiên, tôi và nhóm nghiên cứu tiếp tục bắt tay vào nghiên cứu vật liệu MOFs và đã có bước tiến lớn. Chúng tôi đã chế tạo “giếng khí” có thể thu thập nước từ Thung lũng chết - một trong những sa mạc khô cằn nhất thế giới (tại Mỹ). Đây là hệ thống có thể chiết xuất nước sạch từ không khí trong điều kiện nhiệt độ ở mức khoảng 49 độ C và độ ẩm chỉ 10%. Hệ thống này có thể vận hành mà không sử dụng bất kì nguồn năng lượng nào ngoài ánh nắng mặt trời. Hiện chúng tôi đang hoàn tất dự án và sẽ giới thiệu trong một ấn phẩm khoa học. l Khả năng thương mại hóa của thiết bị “chiết xuất nước từ không khí” thì sao thưa ông? Liệu người dân những nước nghèo tại châu Phi, châu Á có cơ hội để sử dụng không? - Điều đó là hoàn toàn có thể. Chúng tôi đã tính toán với thiết bị mới là: Một gia đình 4 người chỉ cần sử dụng khoảng 100g vật liệu MOFs trong khoảng 5-6 năm. Chi phí rất phải chăng bởi được kết hợp từ nhôm – một kim loại có giá thành rẻ. Việc sử dụng thiết bị này hoàn toàn phù hợp với người dân ở nhiều nơi trên thế giới. Tôi tin rằng, nếu thiết bị được thương mại hóa rộng rãi thì tất cả mọi 10 tháng sau ngày đứng trên bục vinh danh của Giải thưởng VinFuture mùa đầu tiên, Omar Yaghi - vị giáo sư nổi tiếng đã có dịp trải lòng với VinFuture sau cột mốc đáng nhớ của cuộc đời. VinFuture là nguồn động lực lớn lao cho nhà khoa học người trên toàn thế giới đều có thể tiếp cận được nguồn nước sạch. l Dấu mốc VinFuture có ý nghĩa ra sao với ông? - Việc được nhận Giải thưởng VinFuture thực sự là nguồn động lực lớn không chỉ cho tôi mà tôi tin rằng sẽ có sức lan tỏa đến rất nhiều nhà khoa học cùng lĩnh vực. Đây là sự công nhận lớn lao trong lĩnh vực mới về vật liệu và hóa học dạng lưới, từ đó giúp ứng phó với các thách thức biến đổi khí hậu, mang lại lợi ích quan trọng cho xã hội. Giá trị vượt ranh giới học thuật l Là một trong những người được vinh danh tại Giải thưởng VinFuture mùa đầu tiên, ông đánh giá thế nào về sự đóng góp của giải thưởng này trong hành trình kết nối các nhà khoa học toàn cầu nhằm giải quyết những thách thức lớn của nhân loại? - Đóng góp lớn nhất với một giải thưởng quốc tế như Giải thưởng VinFuture là cho cộng đồng khoa học và công chúng thấy được tầm quan trọng của khoa học – công nghệ. Bằng việc công nhận những nhà khoa học tiên phong, Giải thưởng VinFuture không chỉ đang nâng tầm học thuật mà còn nâng tầm giá trị xã hội, thông qua thông điệp: Khoa học là chìa khóa để mang lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho mọi người. l Sau thành công ngay trong lần đầu tổ chức, cộng đồng nghiên cứu khoa học công nghệ và công chúng thế giới đang hướng tới Giải thưởng VinFuture mùa 2. Cá nhân GS mong đợi gì với Giải thưởng VinFuture năm nay? - Tôi chờ đợi những ý tưởng liên quan tới phát triển bền vững, đảm bảo duy trì cuộc sống và môi trường cho con người, bao gồm cả nghiên cứu khoa học cơ bản và ứng dụng. Tôi nghĩ đây là lĩnh vực cần có sự kết hợp của nhiều chuyên ngành để giải quyết những thách thức chung – một yếu tố được Giải thưởng VinFuture ghi nhận và khuyến khích. Tôi cho rằng, chúng ta cần đề cao tầm quan trọng của những dự án liên quan tới xây dựng khả năng chống chịu cho con người, đơn cử như các vấn đề về không khí, năng lượng, nước, thực phẩm sạch… l Xin cảm ơn GS!n GS Yaghi hướng dẫn về cấu trúc vật liệu trong phòng thí nghiệm

RkJQdWJsaXNoZXIy MTYzNTY5OA==