Khoa học và Đời sống số 38/2022

57 Số 38 (4248) Thứ Năm (22/9/2022) Thời gian qua x y ra những vụ bạo hành trẻ em rúng động dư luận, cướp đi sinh mạng của trẻ như: mẹ kế bạo hành đến chết bé N.T.V.A (8 tuổi ở TP HCM); bé gái 3 tuổi bị nhân tình của mẹ cắm 9 cây đinh vào đầu dẫn tới tử vong ở Thạch Thất, Hà Nội; bố dùng đũa đánh con lớp 1 đến chết ở Hà Nội; cha ruột ở Qu ng Nam ném con 5 tuổi xuống sông… Phần nổi của tảng băng chìm Theo quan sát, dù bị xã hội lên án và đưa ra xét xử, nhưng trong tháng 8/2022 vẫn tiếp tục x y ra hàng loại vụ BHTE. Mới đây nhất, ngày 25/8, Công an tỉnh Hà Giang đã tạm giữ Khá Mí Pó (SN 1996, ở Thâm Luông, Du Già, Yên Minh, Hà Giang) vì dùng thanh sắt và liềm, hơ vào lửa nóng rồi dí vào tay chân 2 cháu họ, khiến 2 cháu bị bỏng nặng. Ngày 15/8, Công an tỉnh Hà Nam khởi tố tội giết người với Nguyễn Trường Giang (25 tuổi, trú tại Chính lý, Lý Nhân, Hà Nam) vì hành hạ, đánh đập rồi nhốt bé trai N.H.Đ (3 tuổi) vào tủ cấp đông. Ngày 3/8, tỉnh Bình Phước thông tin về trường hợp bé gái 7 tuổi ở xã Tân Hòa, huyện Đồng Phú, bị cha dượng và mẹ ruột bạo hành với nhiều vết thương trên người… Trao đổi với PV KH&ĐS về vấn đề này, BS Nguyễn Trọng An, nguyên Phó Cục Trưởng Cục B o vệ trẻ em (BVTE) cho biết, con số báo cáo của Bộ LĐTBXH và báo chí ph n ánh hàng năm chưa ph n ánh đúng thực tế vấn đề BHTE. Đây mới là phần nổi của t ng băng, phần chìm bên dưới còn khá lớn, do chúng ta hiện còn thiếu hụt c về số lượng và chất lượng đội ngũ cán bộ công tác xã hội (CTXH) và CTV BVTE ở cộng đồng, thiếu kỹ năng thống kê, ghi chép số liệu và báo cáo trung thực các vụ việc x y ra. “Thực tế, nhiều vụ bị che đậy bởi các thế lực có tiền mua chuộc sự im lặng, hoặc có quyền đe dọa không dám bộc lộ”, BS Nguyễn Trọng An nêu vấn đề. 17 cơ quan có trách nhiệm chưa bảo vệ được trẻ em Theo BS Nguyễn Trọng An, BVTE là phải tâp trung vao khâu phong ngưa, phat hiên sơm, can thiêp kip thơi, không để sư viêc bao lưc xảy ra. Theo pháp luật hiện hành, 17 cơ quan có trách nhiệm BVTE. Luật cũng quy định ưu tiên vào cấp độ 1 trong hệ thống BVTE là phòng ngừa. Nhưng thực tế, khâu phòng ngừa rất kém. Nhiều vụ BHTE nghiêm trọng không được phát hiện sớm, chỉ đến khi trẻ ph i đi cấp cứu hoặc đã bị tử vong rồi chính quyền mới biết. “Luật Trẻ em 2016 chỉ là dạng luật khung, mọi chế tài răn đe, trừng phạt đều ph i viện dẫn bởi Bộ luật Hình sự và các luật liên quan. Trong khi Bộ luật Hình sự mới chỉ quy định xử phạt các loại bạo lực gây tổn thương về th chất, mà không có điều kho n, chế tài xử phạt nào về bạo lực tinh thần, tâm lý tình c m”, BS An nói. BẠO HÀNH TRẺ EM: Nỗi đaubaogiờchấmdứt? THÚY NGA iên tiếp các vụ bạo hành trẻ em (BHTE), có những đứa trẻ bị cướp đi sinh mạng bởi chính người thân trong gia đình. Xã hội căm phẫn, lên án và đặt câu hỏi bao giờ nỗi đau này mới chấm dứt? Nguyên Phó Cục trưởng Cục B o vệ trẻ em nhấn mạnh rằng, muốn gi i quyết được vấn đề này, chung ta phải thưc hiên nghiêm và ngay điêu 47, 48 đươc quy đinh trong Luât Trẻ em 2016 - Kiện toàn hệ thống BVTE 3 cấp độ, ưu tiên tâp trung Câp đô Phong ngưa; cần tăng cường giáo dục gia đình và sớm kiện toàn mạng lưới nhân viên CTXH BVTE ở cộng đồng. Đội ngũ này không những làm nhiệm vụ tuyên truyền giáo dục kiến thức, kỹ năng cho các bậc cha mẹ về b o vệ chăm sóc trẻ em và phòng chống bạo lực xâm hại trẻ em, mà còn làm nhiệm vụ phát hiện sớm, kịp thời tư vấn, ngăn chặn phòng ngừa không đ các vụ việc BHTE x y ra. Nếu đã tơi câp đô 2, khi vu viêc đa xảy ra, tre em đang bi bao lưc, xâm hai thi phải thông bao, tô giac vơi cac cơ quan co trach nhiêm can thiêp ngay, giải thoat tre ra khoi nguy cơ để bảo đảm sư an toan. Tuy nhiên, công tac nay chung ta chưa lam tôt, do vây hâu hêt cac vu BHTE trong nhiêu năm qua, khi phat hiên thi đa xảy ra rôi, trẻ đa bi xâm hai hoăc bi tư vong rôi. Luc đo, lên tiêng xot thương, thăm viêng, an ui… đêu la qua muôn. Tiếp đến, cần tiếp tục bổ sung, sửa đổi hoàn thiện khung Luật pháp về BVTE, cần làm rõ trách nhiệm người đứng đầu, đ m b o tính minh bạch và trách nhiệm gi i trình trong hệ thống qu n lý nhà nước về trẻ em. Đặc biệt, cần bổ sung thêm điều kho n “Lồng ghép cơ chế giám sát độc lập chất lượng thực hiện quyền trẻ em ở Việt Nam vào cấu trúc vận hành hệ thống giám sát hiện hành” tránh tình trạng vừa đá bóng vừa thổi còi hoặc tội phạm bị che giấu. Cuối cùng là sự đ m b o thực thi luật pháp nghiêm minh và bình đẳng, bất k ai có hành vi BHTE, vi phạm pháp luật đều ph i nghiêm trị.n Luật Trẻ em 2016, bạo hành bao gồm mọi hành vi ngược đãi, hành hạ, đánh đập; xâm hại thân thể, sức khỏe; lăng mạ, xúc phạm danh dự, nhân phẩm; cô lập, xua đuổi và các hành vi cố ý khác gây tổn hại về thể chất, tinh thần của trẻ. Bạo hành về thể chất gây ra những tổn thương về thể xác, sưng tấy, phù nề, chảymáu, gãy dập xương đều có thể xác định, đánh giá được. Tuy nhiên, các loại bạo hành về tinh thần, tâm lý, tình cảm đang được coi là vấn đề cốt lõi của tất cả các loại hình lạm dụng, bạo lực trẻ em đang xảy ra dưới nhiều hình thức khác nhau như sỉ nhục, chửi rủa, bỏ bê, sao nhãng… nhưng hiện tại có rất ít cơ sở y tế có đủ trình độ và khả năng xác định, đánh giá được vì chưa có đủ phương tiện và thang phân loại để đánh giá tổn thương. Loại hình bạo lực này là cội nguồn của sự rối loạn tâm lý, rối nhiễu tâm trí và sức khỏe tinh thần dẫn đến tự thương, tự tử và tâm thần. Tại tổng đài BVTE 111, mỗi tháng trung bình các tư vấn viên nhận 30.000 cuộc gọi liên quan đến bạo lực trẻ em trong các gia đình, cả đánh đập và bạo hành tinh thần. Riêng trong năm 2021, số cuộc gọi tăng lên 40.000 - 50.000 cuộc mỗi tháng vì đây là thời điểm nhiều địa phương phải giãn cách xã hội, trẻ hầu hết ở nhà. Trung bình mỗi năm nước ta có hơn 2.000 trẻ em bị bạo hành, xâm hại ở mức độ nghiêm trọng cần được can thiệp. Theo Bộ Công an, 97% số vụ bị phát hiện, kẻ gây hại đều thân, quen với nạn nhân.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTYzNTY5OA==