Số 37 (4247) Thứ Năm (15/9/2022) THÔNG MINH 13 i ngườibệnh hỏi mà vi khuẩn thì lại “nhờn” với inh, tức là đề kháng lại thuốc. uy hại hơn, vi khuẩn đề kháng lan ắp nơi qua lây nhiễm hoặc dịch hiến cho việc trị bệnh nhiễm khuẩn àng khó khăn. Vấn đề đề kháng inh không chỉ nguy hại cho số nhỏ bệnh bị nhiễm khuẩn mà đang là n toàn cầu. Đặc biệt, ở nước ta lại ầm trọng khi mà việc dùng thuốc sinh đã và đang bị lạm dụng rất ư mua thuốc không cần đơn, không huốc theo hướng dẫn. THS LÊ QUỐC THỊNH Cách tránh sử dụng thuốc giả Thói quen mua bán thuốc tân dược không cần hóa đơn, thậm chí không cần đơn của bác sĩ là điều kiện thuận lợi cho thuốc giả tồn tại và phát triển. Hiện nay, hầu hết các thuốc đều có nguy cơ bị làm giả: Từ thực phẩm chức năng, thuốc bổ đến các thuốc chữa bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường, thuốc kháng sinh, thuốc ung thư, thuốc kháng virus… Với công nghệ tinh vi, các thuốc giả này có thể được sản xuất với hình dáng, bao bì, nhãn mác giống như thuốc thật mà bệnh nhân rất khó phát hiện. Những người bị lừa mua thuốc giả thường là người sử dụng thuốc không phù hợp (tự ý dùng thuốc, mua thuốc không theo đơn) hoặc đang tìmmua thuốc với mức giá rẻ hoặc có chiết khấu. Việc gia tăng truy cập internet cùng với các phương pháp mới trong sản xuất và phân phối dược phẩm bất hợp pháp đã tạo ra những thách thức cho những nhà quản lý dược trong việc bảo vệ chuỗi cung ứng dược phẩm hợp pháp. Đã xuất hiện hàng ngàn trang web công khai bán thuốc không được chấp thuận, thuốc giả mạo cũng như bán thuốc kê đơn mà không yêu cầu kê đơn hợp lệ… Bên cạnh đó, lợi dụng thông lệ quốc tế về việc lấy mẫu kiểm tra trước khi lưu hành chỉ áp dụng với các loại thuốc có nguy cơ cao, cần kiểm soát chặt về chất lượng như văcxin, huyết thanh chứa kháng thể, thuốc mới phát minh hoặc thuốc của các hãng sản xuất từng có những vi phạm về chất lượng, thì những loại thuốc thông thường được các nhóm làm thuốc giả tận dụng khai thác, đặc biệt là những loại không quá đắt tiền. Tại Việt Nam, do đặc trưng hệ thống phân phối trong nước còn thiếu tính chuyên nghiệp, thuốc phải đi qua nhiều tầng nấc trung gian khiến chi phí phân phối bị tăng lên, khó truy xuất nguồn gốc cũng như kiểm soát chất lượng sản phẩm. Thông tin về người mua thuốc tại các cơ sở bán lẻ không được lưu giữ một cách thích hợp, việc thực hiện các quy định liên quan đến hoá đơn chứng từ trong mua bán thuốc tại các cơ sở còn chưa thật nghiêm túc, đặc biệt là phân phối thuốc tại các khu vực vùng sâu vùng xa trong khi đội ngũ cơ quan quản lý và giám sát chất lượng thuốc tại các tỉnh và thành phố vẫn còn chưa đủ sức bao phủ khiến cho việc phát hiện thuốc giả, thu hồi thuốc kém chất lượng càng trở nên khó khăn hơn. Thực tế cho thấy nơi tiêu thụ của thuốc giả phần lớn là ở các “chợ thuốc” bán sỉ. Bên cạnh đó, sự bùng nổ của mạng internet, thay đổi xu hướng tiêu dùng sang hình thức mua hàng online cùng với nhận thức hạn chế của một bộ phận người dân đối với các sản phẩm chăm sóc sức khoẻ cũng là những yếu tố thuận lợi thúc đẩy sản phẩm thuốc giả tiếp cận người tiêu dùng dễ dàng hơn. NGA PHẠM Phát hiện thuốc giả là một việc rất khó. Vì với kỹ thuật công nghệ sản xuất tinh vi, hiện đại, việc phát hiện thuốc “giả mà như thật” như hiện nay là một thách thức rất lớn đối với cộng đồng, kể cả thầy thuốc lẫn bệnh nhân. Việc dùng thuốc mà thấy sức khỏe xấu đi mà không giải thích được cần nghĩ đến thuốc giả. Hoặc khi dùng thuốc thấy thuốc có mùi vị hay nhìn có vẻ dáng khác biệt; viên thuốc bị vỡ hoặc nứt bất thường; bệnh nhân cảm thấy nóng ở chỗ chích thuốc tiêm… có thể nghi ngờ là thuốc giả. Khi có bất thường về bao gói hoặc nhãn mác nên báo cho Cục Quản lý Dược hay nhà sản xuất thuốc đó ngay lập tức. Tránh mua và dùng thuốc giả bằng cách: Chỉ mua thuốc tại nhà thuốc, nếu là nhà thuốc đạt tiêu chuẩn “Thực hành tốt nhà thuốc” (GPP) càng tốt. Tuyệt đối không mua thuốc trôi nổi, bán kiểu trao tay, không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Khi mua thuốc cần quan sát kỹ. Nếu là loại thuốc đã quen dùng, cần xem kỹ bao bì, dạng bào chế (dạng viên nén, viên nang…), mùi vị thuốc khi uống. Nếu có sự nghi ngờ như bao bì đóng gói kém chất lượng, nhãn mác kém thẩm mỹ hơn, viên thuốc có sự khác biệt với thuốc quen dùng, mùi vị thuốc uống không như trước… có nguy cơ rất lớn là thuốc giả. Lúc này không nên dùng thuốc mà nên đem thuốc đến nhà thuốc hỏi xem thực giả như thế nào. PGS.TS NGUYỄN HỮU ĐỨC (Đại học Y dược TPHCM) nhập vào hệ thống cung ứng thuốc và đến tay bệnh nhân đang ngày càng gia tăng. Tuy nhiên, mức độ nghiêm trọng của vấn đề thuốc giả thường rất khó để đánh giá và bất kỳ sự xác định chính xác cho một tỷ lệ thuốc giả lưu thông trên thị trường đều là vấn đề khó khăn. ThS Lê Quốc Thịnh phân tích, thuốc giả được gắn nhãn hiệu sai một cách gian dối và có chủ đích về đặc tính hoặc nguồn gốc. Việc làm giả có thể áp dụng cho cả sản phẩm thương mại và sản phẩm gốc. Các loại thuốc giả có thể bao gồm sản phẩm đúng hay sai hoạt chất, không có hoạt chất hoặc với bao bì giả. Thuốc giả, kém chất lượng ngày càng được làm rất tinh vi, bằng mắt thường rất khó phát hiện. Lợi nhuận từ thuốc giả, thuốc rởm rất lớn nên được sản xuất bằng những kỹ thuật tinh vi, khó phát hiện hơn. Thuốc giả, kém chất lượng chỉ bị phát hiện khi đưa ra thị trường và do chính những nhà sản xuất đem so sánh với thuốc thật của mình. Sử dụng thuốc giả không chỉ ảnh hưởng đến kinh tế mà còn cả sức khỏe con người. Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) đã từng tiếp nhận người bệnh bị ngộ độc với các triệu chứng đau bụng kéo dài, sốt... không rõ nguyên nhân. Chỉ đến khi tiến hành siêu âm ổ bụng, các bác sĩ mới phát hiện trong dạ dày của người bệnh có vô số vỏ thuốc hình con nhộng. Các bác sĩ đưa ra kết luận bệnh nhân này đã uống phải thuốc giả nên những vỏ thuốc không được hòa tan, thứ bột trong mỗi viên thuốc đã gây ra tình trạng ứ đọng trong dạ dày và gây ngộ độc toàn thân.n Thu c giả có nhi u d ng khác nhau, nhưng n u không may dùng phải thu c giả thì không những thất b i trong đi u trị mà c n tăng độc tính, tăng kháng thu c và bệnh nhân có nguy cơ cao tử vong. Thu c nào cũng có thể gây ra những phản ng có h i (thường g i là ADR). N u nguy cơ gây h i c a thu c thật nằm trong khoảng 1/10.000 - 1/100.000 thì nguy cơ độc h i c a thu c giả lên đ n 1/10, nguy hiểm nhất là ngộ độc và dị ng thu c. enter Point, số 27 đường Lê Văn Lương, Ngày 10/6/2022, Ph ngCảnh sát đi u tra tội ph m v tham nhũng, kinh t , buôn lậu (Công an TPHCM) triệt phá đường dây sản xuất, buôn bán thu c Tân dư c giả với quy mô lớn. Đ thu giữ khoảng 1.000.000 viên thu c Tân dư c giả thành phẩm cùng hàng chục máy móc, dây chuy n sản xuất, ép vỉ, đóng gói thu c Tân dư c giả... Tháng 6 vừa qua, Cục Quản lý thị trường Vĩnh Long đ phát hiện và xử lý kho thu c Tân dư c với trên 22.000 sản phẩm c a trên 1.400 mặt hàng thu c Tân dư c có nhi u dấu hiệu vi ph m, với đ các công dụng từ chữa đau xương khớp, đau đầu, đau bụng đ n các lo i thu c đặc trị tiểu đường, timm ch… Mua thuốc tùy tiện tiếp tay cho thuốc giả tồn tại
RkJQdWJsaXNoZXIy MTYzNTY5OA==