60 30/9/1959 - 30/9/2023 ỗ lực hết mình để theo đuổi đam mê, vượt qua hành trình đầy gian khó, 6 nhà khoa học gốc Việt được giới chuyên môn và cộng đồng quốc tế đánh giá cao, giành được nhiều giải thưởng uy tín trên thế giới. TÂM ANH 6 nha khoa hoc gốc Viêt Ph p thông b o GS Trnh Xuân Thu n - nh v t lý thiên văn ngư i M g c Việt - gi nh gi i thư ng l n c a Cộng đồng Ph p ng (Grand Prix de la Francophonie). Cùng đó, ông đư c trao s ti n thư ng 30.000 euro (kho ng 730 triệu đồng). Gi i thư ng l n c a Cộng đồng Ph p ng l s ng ki n c a Ch nh ph Canada, đư c trao hằng năm t năm 1986, d nh cho nh ng c nhân đ có nh ng đóng góp l n v o việc ph t tri n ngôn ng Ph p trên th gi i. Sinh năm 1948, GS Trịnh Xuân Thuận t t nghiệp Viện Công nghệ California v Đại h c Princeton. Sau đó, ông tr th nh Gi o sư ng nh v t lý thiên văn h c tại Đại h c Virginia. GS Tr nh Xuân Thu n đư c bi t đ n v i kh năng diễn đạt nội dung khoa h c bằng ngôn t c a thi ca v bằng s l ng mạn c a một ngư i có tâm hồn h a đồng v i v tr . Ông l t c gi c a nhi u cu n s ch ph bi n thiên văn h c n i ti ng đ đư c dch ra ti ng Việt bao gồm: Giai điệu b ẩn, V con ngư i tạo nên v tr , Hỗn độn v h i h a, C i vô hạn trong l ng b n tay, V tr v hoa sen, T đi n yêu thch bầu tr i v c c v sao, S ph n c a v tr - Big Bang v sau đó cùng nhi u s ch kh c. Trong nh ng năm quan, GS Trịnh Xuân Thuận đ đư c trao một s gi i thư ng danh gi , uy tn bao gồm: gi i Moron c a Viện H n lâm Php v văn chương (năm 2007), gii thư ng Kalinga v ph bi n tri th c khoa h c c a UNESCO (năm 2009) v gi i thư ng qu c t Cino del Duca (2012). Người gốc Việt đầu tiên nhận huân chương Wilhelm Exner năm 2023 Th ng 6/2023, GS Nguyễn Th c Quyên tr th nh ngư i g c Việt đầu tiên nh n huân chương Wilhelm Exner năm 2023 c a Hiệp hội Thương mại Áo nh đóng góp có t c động tr c ti p đ n kinh t qua ph t tri n pin mặt tr i h u cơ. GS Nguyễn Th c Quyên, Gi m đ c Trung tâm Polymer v Ch t rắn h u cơ (CPOS), tham gia nghiên c u v gi ng dạy tại Khoa Hóa h c v Hóa sinh Đại h c California, Santa Barbara, M , t năm 2004. B cùng c c cộng s đ th c hiện nghiên c u v thi t b điện tử h u cơ như quang điện, đèn LED v bóng b n dẫn hiệu ng trư ng c m bi n sinh h c. B sử d ng k thu t quang h c, điện v c u tr c đ nghiên c u v c c v t liệu v thi t b n y. Thông qua c c nghiên c u, nhóm c a GS Nguyễn Th c Quyên t p trung v o việc ph t tri n pin mặt tr i h u cơ. Loại pin n y kh c v i c c loại pin mặt tr i kh c chỗ ch ng đư c l m bằng nh a, b n trong su t v có th dễ d ng s n xu t dư i dạng m ng mỏng bằng m y in công nghiệp. Trư c đó, v o th ng 2/2023, GS Nguyễn Th c Quyên đư c bầu v o Viện H n lâm K thu t Qu c gia M (NAE). B l một trong 124 th nh viên (bao gồm 106 nh khoa h c ngư i M v 18 nh khoa h c qu c t ) đư c NAE bầu l tân viện s . Theo thông tin t NAE, GS Nguyễn Th c Quyên đ đư c c c viện s đương nhiệm đ nh gi cao v vai tr l nh đạo trong gi o d c k thu t v nỗ l c th c đẩy s đa dạng l nh v c n y. B c ng có nh ng công trnh nghiên c u đặc biệt v quang điện h u cơ cho c c t a nh v nh k nh ti t kiệm năng lư ng. Sinh năm 1970, GS Nguyễn Th c Quyên nhn bằng tin s năm 2001 tại Đại hc California, Los Angeles, M . Trong giai đoạn t năm 2001-2004, b l nghiên c u sinh tại Đại h c Columbia. Th i gian qua, n nh khoa h c g c Việt đ gi nh đư c nhiu gi i thư ng cao quý bao gồm: Đại lộ danh v ng V t liệu tiên ti n 2019, Nghiên c u viên c a Hiệp hội Hóa h c Ho ng gia năm 2016, Gi i thư ng Nghiên c u Cao c p Alexander von Humboldt năm 2015; đư c b nh ch n v o danh s ch Nh ng Tr tuệ khoa h c có nh hư ng nh t th gi i năm 2015-2019; th nh viên Hiệp hội V s ti n bộ khoa h c M năm 2019. Nhà vật lý thiên văn giành giải thưởng lớn của cộng đồng Pháp ngữ Ng y 30/6/2022, website c a Viện H n lâm Người được lấy tên đ t cho một tiểu hành tinh Sinh năm 1963, GS Lưu Lệ Hằng (tên thư ng g i Jane X. Luu) l ngư i ph n đầu tiên trên th gi i đoạt Gi i thư ng Kavli trong l nh v c V t lý thiên văn (v n đư c coi l Gi i Nobel trong l nh v c V t lý thiên văn) khi góp phần ph t hiện 31 ti u h nh tinh. Tên tu i c a nh khoa h c g c Việt đư c nhi u ngư i bi t đ n hơn khi ph t hiện V nh đai Kuiper - một vùng ch a h ng trăm triệu v t th bằng băng có dạng b nh v ng l m thay đ i quan niệm c a gi i thiên văn v l ch sử c a hệ Mặt Tr i. T năm 1987 - 1992, GS Lưu Lệ Hằng v thầy c a mnh l GS David Jewitt th c hiện nhi u nghiên c u v ph t hiện thiên th trong v nh đai Kuiper. Kh m ph n y đ đặt d u ch m h t cho nh ng nghi ng v s tồn tại c a V nh đai Kuiper, m ra hư ng đi m i trong việc gi i thch v ch ng minh s hnh th nh Th i Dương hệ. Đ ghi nh n công lao c a b trong việc kh m ph ra hơn 30 ti u h nh tinh, Hiệp hội Thiên văn M đặt tên GS Lưu Lệ Hằng cho ti u h nh tinh 5430 Luu. Sau khi cùng gia đnh sang đnh cư M năm 1975, GS Lưu Lệ Hằng đ theo h c tại nhi u trư ng n i ti ng v v t lý bao gồm: Đại h c Stanford năm 1984; thạc s Viện Berkeley thuộc Đại h c California v năm 1990 nh n bằng ti n s V t lý Thiên th Viện Công nghệ Massachusetts (MIT). T năm 1994, b l gi ng viên Khoa Thiên văn h c tại Đại h c Harvard, M . Sau đó, b sang H Lan tham gia gi ng dạy tại Đại h c Leiden trư c khi chuyên gia k thu t c a Ph ng th nghiệm Lincoln thuộc Viện Công nghệ Massachusetts. GS Đ ng Văn Chí tìm ra bí mật của tế bào ung thư GS Đặng Văn Ch l nh khoa h c nghiên c u v ung thư v nh huy t h c - ung thư h c n i ti ng th gi i. Nh ng công trnh c a ông t p trung v o c c t b o ung thư v di truy n, đặc biệt l c ch m t b o ung thư sử d ng năng lư ng. C c nghiên c u trong ph ng th nghiệm c a ông đ mang lại thông tin gi tr v ch c năng c a MYC - gen liên quan nhi u loại bệnh ung thư kh c nhau. Thông qua thi t l p m i liên hệ cơ h c đầu tiên gi a MYC v chuy n hóa năng lư ng t b o, nh ng nghiên c u c a GS Đặng Văn Ch đóng góp v o kh i niệm bi n đ i gen, l p tr nh lại việc sử d ng năng lư ng c a c c kh i u v đưa t b o ung thư đ n c c nguồn nhiên liệu c th m ch ng đang sử d ng. Sinh tại TP HCM năm 1954, GS Đặng Văn Ch t i M năm 1967. Ông ho n th nh bằng cử nhân Hóa h c tại Đại h c Michigan năm 1975, l y bằng ti n s hóa h c tại Đại h c Georgetown năm 1978 v bằng tin s tại Đại h c Johns Hopkin năm 1982. Ở Đại h c California, bang San Francisco, M , ông ho n th nh lu n n nghiên c u sinh v huy t h c - ung thư v l m quen v i gen MYC. Đây l loại gen đóng vai tr quan tr ng trong c c công trnh y h c c a ông sau n y. T năm 2002 - 2003, GS Đặng Văn Ch l Ch tch c a Hiệp hội Nghiên c u Lâm s ng M . Năm 2006, ông tr th nh th nh viên c a H c viện Y khoa Qu c gia M . Năm 2011, ông N GS Nguyễn Thục Quyên GS Trịnh Xuân Thu n
RkJQdWJsaXNoZXIy MTYzNTY5OA==