34 30/9/1959 - 30/9/2023 Tác động sâu sắc của mạng xã hội, nền tảng trực tuyến Trư c câu hỏi s bùng n c a mạng x hội nh hư ng nguồn thu c a b o như th n o, nh bo Dương Quang, Phó T ng biên tp B o Ngư i Lao Động, đ viện dẫn s liệu c a WARC v t ng th trư ng qu ng c o to n cầu năm 2023: Trong t ng th trư ng qu ng c o to n cầu năm 2023 đư c WARC t nh to n l 993 tỷ USD, doanh thu qu ng c o b o ch đạt 47,2 tỷ USD, gi m 7,7% so v i năm trư c. Đ gi m đưcd bocnkodi! B o ch th gi i v trong nư c đ ng trư c khó khăn k p, một mặt do suy tho i kinh t khi n cho hầu h t doanh nghiệp cắt gi m chi ph qu ng c o, truy n thông; ngư i tiêu dùng thắt chặt chi tiêu (cắt ti n mua b o, cắt thuê bao truy n hnh…). Th c t n y đang diễn ra rộng khắp. Mặt kh c, do s l n t c a c c “big tech” trong việc thu h t v chi m lnh kh ch h ng qu ng c o, doanh thu qu ng c o thông qua c c n n t ng xuyên biên gi i, mạng x hội có đông ngư i dùng (tại Việt Nam như Google v Facebook) ti p t c dẫn đầu. TP HCM t ng t h o l “kinh đô b o ch th trư ng”, gi đây, b o ra sạp đ gi m r t mạnh, thậm chí nguy cơ co báo bi n m t h n. B o in hẹp cửa ra th trư ng dần dần, bây gi ch y u ph t h nh d i hạn trong kh i cơ quan nh nư c, t ch c chnh tr, doanh nghiệp đ i t c/ thân quen v phân kh c bạn đ c trung th nh. Do v y, doanh thu t ph t h nh b o in gi m sâu, nhi u t a soạn th m ch lỗ ph t h nh. B o in t chỗ l kênh tạo nguồn thu ch l c, hiên tr th nh th y u đ i v i nhi u t a soạn. C c b o ph i v t v “xoay tr c” sang panel tạo nguồn thu h p ph p, h p lý kh c... Theo nh b o Dương Quang, th c t đó có t c động l n b i mạng x hội, n n t ng tr c tuy n. Nó l m thay đ i phương th c ti p c n tin t c, nhu cầu tin t c v s phân ph i tin t c. “B o c o tin t c k thu t s năm 2023” do Viện Nghiên c u Reuters v Đại h c Oxford (Anh) th c hiện, công b cho th y, nhu cầu ti p c n tin t c c a độc gi qua c c kênh truy n th ng ti p t c gi m mạnh, độc gi không ch xem tin nóng, scandal…, m c n mu n gi i tr , chia s , tương t c v i nhau, mua sắm, thanh to n, hư ng ưu đi, qu tặng, khuyn mi… Nh ng “món” Bài toán kinh tế báo chí với các toà soạn ự b ng nổ về mặt công nghệ đã ảnh hưởng sâu sắc đến kinh tế báo chí, đòi hỏi các tòa soạn phải linh hoạt thích ứng, khéo léo vận dụng để tìm lối đi mới, khi mà cách làm truyền thống đã không còn hiệu quả. n y, c c mạng x hội, n n t ng tr c tuy n “có t t tần t t”, lại tiện d ng v hiện đại. L c h t t mạng x hội đ i v i công ch ng trội hơn so v i b o ch ch nh th ng th hệ qu t t y u l b o ch b s t gi m độc gi , m t doanh thu. Câu chuyện n y đang x y ra t ng ng y tại Việt Nam. “Như vy, s tc động c a mạng x hội v c c n n t ng tr c tuy n đ n doanh thu b o ch l r t sâu sắc”, nh b o Dương Quang nh n đ nh. Thu phí bạn đọc là tất yếu Cu i th ng 7/2022, B o Ngư i Lao Động d ng tư ng thu ph bạn đ c chuyên m c “Dnh cho bạn đc VIP”. Nh bo Dương Quang cho rằng, d ng tư ng thu ph l hnh th c tạo doanh thu, nhi u b o trên th gi i l m t lâu v th nh công có, th t bại c ng có. Riêng châu Á, South Morning Post c ng l một đi n h nh th nh công. Tư ng ph (paywall) có nhi u loại, có b o thu to n diện, có b o cho đ c miễn ph một s b i, c n lại thu c v nhi u b o ch n h nh th c thu ph ch phân kh c cao c p. “Ch ng tôi l cơ quan b o ch v i xu t ph t đi m truy n th ng l b o in đầu tiên công b dch v n y, t cu i th ng 7/2022, sau gần 2 năm nghiên c u, kh o s t, chuẩn b”, nh b o Dương Quang thông tin. Ch thu ph bạn đ c chuyên m c “D nh cho bạn đ c VIP”, nh b o Dương Quang cho rằng, B o Ngư i Lao Động luôn kiên đnh v i 3 v n đ : B o đ m ch t lư ng nội dung chuyên sâu, vư t trội, đ ng ngha d nh cho bạn đ c VIP; không ng ng c i ti n tiện ch, tnh năng c a chuyên m c bằng nh ng công nghệ m i; kiên tr ti p c n kh ch h ng m c tiêu v thu h t thuê bao (subscribers) theo ki u “ki n tha lâu đầy t ”. B m s t 3 yêu cầu đó, sau 13 th ng, B o Ngư i Lao Động đ s n xu t v xu t b n 240 b i VIP theo 4 nhóm nội dung đ đ nh; đặc biệt l nh n v hơn 18.390 t i kho n đăng ký đ c VIP, t nh đ n ng y 31/8/2023. Đây l con s bi t nói, c c đồng nghiệp đ nh gi l “ n tư ng”. Mạng lư i phương tiện thanh to n (v điện tử, app, t i kho n ngân h ng, internet banking...) đ đư c ch ng tôi hầu như ph kn, v n h nh suôn s . Bên cạnh việc đăng ký c c gói đ c VIP d i hạn, ch ng tôi c n có h nh th c tr ph theo b i l (pay per unit), r t tiện l i cho nh ng độc gi có t th i gian, cần thao t c nhanh. Theo Phó T ng biên t p B o Ngư i Lao Động, nh “D nh cho bạn đ c VIP”, gi tr thương hiệu c a t b o n y đư c gia tăng. Bên cạnh đó, c n góp phần t ng bư c l m thay đ i nh n th c - thói quen - h nh vi - quy t đ nh c a độc gi ; độc gi ph i có tr ch nhiệm chia s v i nh ng nh s n xu t nội dung. Chnh yêu cầu cao c a độc gi (có tr ph) m i thôi th c c c t a soạn cho ra đ i nhi u t c phẩm b o ch sâu sắc hơn. “T m i quan hệ hai chi u đó, ch ng ta nh n th c r hơn rằng, thu ph đ c b o l t t y u ph i l m. Nơi n o l m s m, nơi y s có l i th ”, nh b o Dương Quang b y tỏ. “Chính yêu c u cao c a độc giả (c trả phí) mới thôi thúc c c tòa soạn cho ra đời nhiều t c phẩm b o chí sâu sắc hơn. Từ mối quan h hai chiều đ , chúng ta nhận thức rõ hơn rằng, thu phí đọc b o l tất yếu”, nh b o Dương Quang S LÊ XUÂN THỌ Nhà báo Dương Quang, Phó Tổng biên t p báo Người Lao Động
RkJQdWJsaXNoZXIy MTYzNTY5OA==