Khoa học và Đời sống số 01/2023

Số 1 (4263) Thứ Năm (5/1/2023) 18 l HỎI: Tôi 35 tuổi, không có tiền s bệnh tim nhưng g n đây thi thoảng có hiện tượng đau nhói ngực trái rất nhanh rồi hết. Xin hỏi, biểu hiện này có phải do bệnh lý không? Tr n Quang Huy (Nam Định) - Trả lời: Thông thường, đau ngực trái có thể do rất nhiều nguyên nhân. Có những nguyên nhân tương đối lành tính (như ngoại tâm thu), trong khi lại có những nguyên nhân là tình trạng cấp cứu nặng (như nhồi máu cơ tim, phình tách động mạch chủ). Ở người trẻ tuổi, không có tiền sử bệnh tim mạch, cơn đau ngực ngắn (kéo dài khoảng vài chục giây đến nửa phút) thường không liên quan đến tình trạng cấp cứu nghiêm trọng. Hãy bình tĩnh nghỉ ngơi để cơn đau qua đi và đến khám bác sĩ. Nhưng ở người có tuổi, có tiền sử bệnh tăng huyết áp, tiền sử đái tháo đường, thì cơn đau ngực trái là một dấu hiệu cần phải đến cơ sở y tế ngay lập tức. Nếu đau ngực theo từng cơn, mỗi cơn kéo dài từ 10 phút đến vài giờ, có khả năng bị mắc bệnh mạch vành. Các triệu chứng của cơn đau ngực rất đa dạng, như đau bóp nghẹt ngực, đau bỏng rát, đau như dao đâm, hoặc chỉ là cảm giác tức hay nặng ngực. Cơn đau không giảm đi khi thay đổi tư thế. Những triệu chứng kèm theo có thể là vã mồ hôi, buồn nôn, khó thở, mệt, đánh trống ngực… Nếu có tiền sử tăng huyết áp và đau ngực liên tục không giảm, cơn đau lan ra sau lưng, có khả năng bị phồng hay tách thành động mạch chủ. Cả bệnh mạch vành và phồng tách động mạch chủ đều là tình trạng cấp cứu nội khoa, vì vậy, khi có biểu hiện trên hãy đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt. PGS.TS PHẠM MẠNH HÙNG (Viện trưởng Viện Tim mạch Việt Nam) BẠN ĐỌC Làmkim chi chuẩn vị Hàn Quốc Cách làmmứt dừa non ngũ sắc l HỎI: Tết sắp đến tôi muốn làm kim chi Hàn Quốc cho gia đình ăn, mong KH&ĐS tư vấn cách làm chuẩn. Nguyễn Thị Hương (Hải Ph ng) - Trả lời: Để có món kim chi cải thảo Hàn Quốc ngon chuẩn vị, hãy thực hiện theo cách sau: Nguyên Liệu: 1 bắp cải thảo 2kg; ½ chén gạo; 300g cà rốt; 100g ớt sừng; 100g gừng; 100g tỏi; 200g lê; 50g ớt bột; 50g hành tây; 100g hành lá; 100g hẹ; 150g tương ớt; 1,5 muỗng canh dầu mè; 3 muỗng canh mắm tép Hàn Quốc; 70g mè; Gia vị: muối, đường. Sơ chế cải thảo: Dùng dao chẻ làm đôi phần dưới gốc rồi dùng tay xé đôi bắp cải. Tiếp tục làm như thế để tách bắp cải làm tư. Cho khoảng 100g muối vào thau cùng với 1.5 lít nước, khuấy cho muối tan ra. Sau đó, cho bắp cải vào thau, tát phần nước này vào từng bẹ bắp cải. Tiếp theo, để bẹ cải bên trong thau và rắc toàn bộ 250g muối vào từng bẹ lá và ngâm ngập cải thảo trong khoảng 3 – 4h. Đến khi bóp bắp cải thấy chúng không gãy là được. Tiếp theo, mang bắp cải đi rửa sạch và để thật ráo nước. Sơ chế nguyên liệu khác: Gạo vo sạch, cho vào nồi cùng với 3 chén nước, bắc lên bếp đun cho nở để thành cháo thật đặc. Cà rốt rửa sạch, bỏ vỏ, cắt sợi. Ớt sừng rửa sạch, bỏ hạt. Hành lá, hẹ rửa sạch, cắt khúc khoảng 3cm. Lê rửa sạch, bỏ vỏ, hạt, cắt miếng lớn. Gừng bỏ vỏ, rửa sạch, cắt nhỏ. Mè rửa sạch, cho vào chảo rang vàng. Hành tây bỏ, cắt miếng nhỏ. Nước xốt: Cho 300g đường, 200g nước mắm vào nồi, bật bếp đun cho đường tan ra, để nguội. Cho hỗn hợp nước mắm trên cùng với cháo, 1,5 muỗng canh dầu mè, hành tây, ớt bột, tỏi, ớt, gừng, lê, tương ớt Hàn Quốc, mắm tép vào cối, xay nhuyễn. Muối Kim Chi: Đổ hỗn hợp vừa xay ra thau, cho hành lá, hẹ, cà rốt, mè rang vào, trộn đều lên. Tiếp theo, lấy từng bẹ kim chi cho vào thau và xát hỗn hợp xốt lên từng bẹ lá sao cho bắp cải được phủ đều xốt. Bảo quản: Cho kim chi vào hộp, đậy kín nắp để bên ngoài 2 ngày sau đó cho vào tủ lạnh thêm 1 ngày là có thể dùng được. Bạn nên bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh để dùng dần. Đầu bếp BÙI TIẾN DŨNG (TT Hướng nghiệp Á Âu) l HỎI: Tôi rất thích ăn món dừa non ngũ sắc, xin hỏi cách làm món này như thế nào? Nguyễn Thu Hằng (Hà Nội) - Trả lời: Để có món dừa non ngon, bảo quản được lâu bạn nên thực hiện như sau: Nguyên liệu: 2kg cùi dừa non; 1 muỗng canh muối; 1/2 quả chanh. Chia dừa non làm 5 phần bằng nhau. Nguyên liệu cho mỗi phần: 400gr dừa non; 200gr đường cát trắng; 20ml sữa tươi hoặc 20ml sữa đặc nếu thích ngọt hơn (dùng sữa tươi thì sợi dừa sẽ trắng hơn); 1 ống vani bột cho thơm (nếu có). Đấy là phần nguyên liệu cho dừa màu trắng, với màu cam thêm 2 muỗng canh thịt gấc; màu xanh thêm 100ml nước cốt lá dứa đặc (xay 60gr lá dứa tươi với 200ml nước); màu tím 75ml nước lá cẩm tím (nấu 50gr lá cẩm tím tươi với 400ml nước); màu xanh 1 muỗng cà phê bột dành dành pha với 50ml nước nóng. Cách làm: Cùi dừa non sau khi tách, gọt hết nhám đen bên ngoài, rửa sạch, để ráo. Dùng dao thái cùi dừa thành sợi dày vừa phải. Chuẩn bị 1 thau nước cho 1 muỗng canh muối + nước cốt /2 quả chanh và bỏ dừa sợi vào ngâm 30 phút để cho dừa sạch và khi sên mứt dừa non màu trắng cũng trắng hơn Dừa ngâmxong rửa cho đến khi nước trong là được. Nếu có thể, nên rửa dừa bằng nước nóng khoảng 50 – 60°C nhiều lần cho nhanh hết dầu. Hoặc chần qua nước sôi khoảng 3 phút, sau đó vớt ra rửa sạch với nước lạnh, rửa khi nào nước trong là dừa được. Vớt dừa ra để ráo nước hoặc dùng quạt để hong. Dừa khô ráo nước cho vào ướp dừa với đường và tạo màu khoảng 5 – 8 giờ hoặc ướp qua đêm để đường chảy ra, thấm vào dừa hoặc khi sợi dừa chuyển từ đục sang trong là sên được. Trong khi ướp dừa các loại thỉnh thoảng đảo dừa cho đường nhanh tan và màu thấm đều. Khi sên dừa nên lựa chọn chảo chống dính đế dày và tiến hành sên từng loại: Cho hết nước đường và cùi dừa non vào nấu lửa to. Lúc đầu cho vào không khuấy đảo dừa. Nấu dừa cho đến khi sôi cạn bớt nước thì hạ nhỏ lửa dầnmức trung bình. Lúc này có thể khuấy đảo dừa. Dừa cạn sệt dần thì hạ nhỏ lửa cho sữa tươi hoặc sữa đặc + vani vào. Đảo đều đến khi dừa quyện đường, bắt đầu đảo thấy nặng tay thì hạ nhỏ lửa nhất, đảo dừa liên tục đến khi dừa kết tinh đường, có phấn trắng bám quanh dừa thì tắt bếp. Vẫn tiếp tục đảo dừa thêm vài phút trên bếp cho dừa khô ráo hẳn. Dừa sau khi sên xongmuốn bảo quản lâu không ra nước thì mang ra nắng phơi thêm vài tiếng cho khô, hoặc lấy dừa ra ngoài bỏ hết đường trong chảo, cho dừa vào sên lại khoảng 3-5 phút với lửa nhỏ. Dừa khô bảo quản trong túi bóng hoặc hộp thuỷ tinh ăn dần. Chị NGÔ THANH (Nghệ An – Admin Nhóm Yêu bếp) Đột ngột đau nhói ngực rất nhanh Đóng bảo hiểm 21 năm, bệnh nặng có được rút 1 lần? l HỎI: Chồng tôi đã đóng bảo hiểm xã hội được 21 năm, nay bị ung thư gan. Tôi muốn rút bảo hiểm 1 l n có được không? Nguyễn Thị Huệ (Hà Nội) - Trả lời: Căn cứ quy định tại khoản 1, điều 8 Nghị định 115/2015/ NĐ-CP về điều kiện hưởng chế độ bảo hiểm xã hội một lần là người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc sau một năm nghỉ việc; Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện sau một năm không tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội khi có yêu cầu thì được nhận bảo hiểm xã hội một lần. Như vậy, nếu người lao động bình thường đã đóng bảo hiểm xã hội được 21 năm thì không đủ điều kiện để nhận bảo hiểm xã hội một lần. Tuy nhiên, theo khoản 1 và khoản 2 Điều 2 của Nghị định này mà có yêu cầu thì được hưởng bảo hiểm xã hội một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây: Người lao động ra nước ngoài để định cư; Người lao động đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như: ung thư, bại liệt, xơ gan cổ trướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS đồng thời không tự kiểm soát hoặc không tự thực hiện được các hoạt động đi lại, mặc quần áo, vệ sinh cá nhân và những việc khác phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân hàng ngày mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc hoàn toàn hoặc các bệnh, tật khác mà có mức suy giảm khả năng lao động hoặc mức độ khuyết tật từ 81% trở lên và không tự kiểm soát hoặc không tự phục vụ được thì sẽ được nhận bảo hiểm xã hội một lần ngay mà không phải đợi sau một năm nghỉ việc. Bà NGUYỄN THỊ NGỌC (Bảo hiểm xã Hội Hà Nội) ALO CHUYÊN GIA

RkJQdWJsaXNoZXIy MTYzNTY5OA==