Khoa học và Đời sống số 51/2022

Số 51 (4261) Thứ Năm (22/12/2022) 9 Các bác sĩ có thể kiểmsoát lượng thuốc hấp thụ trong cơ thể nhờ miếng dán cảm biến sinh học, đặc biệt là các thuốc điều trị bệnh nặng. Mới đây, nhóm nghiên cứu tại Đại học California (Los Angeles, Hoa Kỳ) đã phát triển một miếng dán, sử dụng kim siêu nhỏ có thể phân tích chất lỏng giữa các tế bào dưới da, từ đó giúp quản lý liều lượng thuốc chính xác. Miếng dán cảm biến có đường kính khoảng 1/4 inch (6,35 mm), đo lượng thuốc, sử dụng các chuỗi DNA được thiết kế sẵn có tên là aptamer. Khi aptamer tiếp xúc với một phân tử thuốc cụ thể, nó sẽ thay đổi hình dạng. Một đầu của aptamer được neo vào các hạt nano vàng lắng đọng trên kim siêu nhỏ (dài khoảng nửa mm). Đầu kia của aptamer được gắn với các phân tử đặc biệt tạo ra các tín hiệu có thể đo được khi aptamer thay đổi hình dạng. Các bác sĩ sẽ biết được lượng thuốc trong cơ thể nhờ các tín hiệu đó. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng ba liều lượng khác nhau của thuốc kháng sinh tobramycin trên chuột. Kết quả cho thấy, các kết quả đo nồng độ thuốc của miếng dán tương đương với các kết quả từ các xét nghiệm máu thông thường. Công nghệ vi kim cảm ứng sinh học này cho phép cải thiện phương pháp điều trị bằng cách tối ưu hóa liều lượng thuốc cho từng cá nhân và không tốn kém. Việc phát triển miếng dán cảm biến này cho phép bác sĩ quản lý liều lượng các loại thuốc có khoảng cách hẹp giữa liều điều trị và liều độc một cách an toàn, đồng thời giúp giảm thiểu khả năng các vi khuẩn nguy hiểm kháng thuốc kháng sinh. BẢO LINH Miếng cảm biến sinh học có thể xác định lượng thuốc trong cơ thể người bệnh. SỨC KHỎE MỚI Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) vừa có cảnh báo 3 sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe hỗ trợ giảm cân, bổ thận tráng dương có chứa chất cấm. Cụ thể, sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe (TPBVSK) Loss Weight Phục Linh Collagen (NSX: 26/03/2021, HSD: 25/03/2024, số lô 20210326) có chứa 2 loại chất cấm là Sibutramine, Desmethylsibutramine. Mẫu thuốc vi phạm được lấy từ nhà thuốc Quang Minh 3 (địa chỉ tại số nhà 01, ngõ 8, đường Nguyễn Tất Thành, TP Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc). Sản phẩm này được sản xuất tại American Biological & Technology (HK) Limited (địa chỉ tại 903 Dannies HSE 20 Luard Road, Wanchai, HK); đơn vị nhập khẩu và phân phối: Sao Việt Imex.,JSC. Cũng trong thời gian qua, Cục An toàn thực phẩm nhận được báo cáo của Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Đồng Nai phát hiện sản phẩm TPBVSK Loss Weight Phục Linh Collagen (NSX: 26/03/2022, HSD: 25/3/2025, số lô 010122) bị phát hiện chứa chất cấm Sibutramine. Mẫu thuốc vi phạm được lấy từ quầy thuốc Thiên An (địa chỉ tại đường Hùng Vương, khu phố 2, thị trấn Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai). Đây là sản phẩm của Công ty CP xuất nhập khẩu thiết bị y tế Phú Cường (địa chỉ số 10, ngõ 51, đường Hùng Duệ Vương, phường Thượng Lý, quận Hồng Bàng, TP Hải Phòng) công bố; do Công ty TNHH Medistar sản xuất. Đáng nói, sản phẩm được Cục An toàn thực phẩm cấp giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm ngày 25/12/2018. Ngày 9/1/2020, Cục An toàn thực phẩm đã có quyết định về việc thu hồi hiệu lực giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm nêu trên. Tiếp đó, TPBVSK Adam Xmen (NSX: 02/6/2021, HSD: 01/06/2024, số lô 00121) có chứa chất cấmSildenafil. Sildenafil là một loại thuốc được chỉ định dùng điều trị rối loạn chức năng cương dương nhưng cũng có nhiều tác dụng phụ nguy hiểm với sức khỏe, nhất là tim, gan, thậm chí có thể gây đột quỵ. Sản phẩm TPBVSK Adam Xmen được sản xuất tại Công ty CP dược phẩm Pulipha, do Công ty CP dược phẩm quốc tế Việt Pháp (địa chỉ số 15 Nguyễn Khuyến, Ngô Quyền, TP Hải Phòng) chịu trách nhiệm phân phối. Sản phẩm thứ ba bị cảnh báo là TPBVSK KisuNew giảm cân trà xanh (NSX: 23/8/2021, HSD: 22/8/2024, số lô 030821). Sản phẩm này do Công ty CP dược Trung ương Viheco sản xuất; Công ty TNHH thương mại thực phẩm Nam Phát (địa chỉ số 268, Trương Vĩnh Ký, phường Tân Thành, quận Tân Phú, TPHCM) chịu trách nhiệm về chất lượng và phân phối. Sau khi lấy mẫu tại nhà thuốc Khánh Lan (địa chỉ tại đường Tôn Đức Thắng, phường Khai Quang, TP Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc), lực lượng chức năng phát hiện sản phẩm này chứa cùng lúc tới 4 loại chất cấm là Phenolphtalein, Sibutramine, Desmethylsibutramine và Desisobutyl-benzylsibutramine.n Chămsócdamụnđúngcách tránhsẹoxấu XUÂN HOÀI Tránh tự ý dùng thuốc Trứng cá là một rối loạn thường gặp của nang lông tuyến bã. Các tổn thương khu trú ở vị trí tiết nhiều chất bã như mặt, lưng, ngực. Khoảng 80% trường hợp trứng cá gặp ở tuổi thanh thiếu niên, đặc biệt giai đoạn dậy thì. Nguyên nhân gây bệnh là do: Sừng hóa cổ nang lông; Tăng tiết chất bã; Sự gia tăng hoạt động của vi khuẩn; Quá trình viêm. Ngoài ra, còn có nhiều yếu tố khác như yếu tố gia đình, stress, béo phì, thời tiết: nóng ẩm, hanh khô; Sử dụng thuốc: corticoid, lithium, isoniazid, thuốc có dẫn xuất nhóm halogen, mỹ phẩm; Một số bệnh lý: hội chứng Cushing, buồng trứng đa nang...; Chế độ ăn: nhiều sữa và đường; Vệ sinh da mặt, nạn bóp, mát xa không đúng cách... Khi bị mụn, đừng quá lo lắng, hãy tìm hiểu nguyên nhân gây mụn và khắc phục những nguyên nhân đó, có chế độ chăm sóc da hợp lý và đều đặn. Điều quan trọng hơn là không nên tự ý dùng thuốc để điều trị khi chưa có chỉ định của bác sĩ. Việc điều trị mụn cần phù hợp với từng độ tuổi, mức độ nặng nhẹ, thể mụn cũng như giai đoạn bệnh, do đó cần có sự tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu để nhận được phác đồ điều trị phù hợp nhất, tránh tự ý dùng thuốc. Một số phương pháp điều trị phổ biến gồm có: Thuốc bôi tại chỗ: retinoid, benzoyl peroxid, kháng sinh… Thuốc uống: isotretinoin, kháng sinh toàn thân, liệu pháp hormon… Các phương pháp hỗ trợ khác: ánh sáng xanh, trích nhân mụn, chăm sóc da mụn… Chăm sóc để ngừa tái phát Chăm sóc da mụn là một việc quan trọng để kiểm soát mụn, phòng ngừa tái phát. Việc chăm sóc da cần phải được thực hiện đều đặn hàng ngày, trong đó có một số lưu ý: Rửa mặt bằng sữa rửa mặt nhẹ nhàng có độ pH khoảng 5.57 để hạn chế kích ứng và khô da. Không chà xát mạnh da mặt khi rửa, chỉ massage nhẹ nhàng bằng các ngón tay. Tránh các vi chấn thương lặp đi lặp lại làm kích thích hình thành nhân mụn. Sử dụng các sản phẩm chăm sóc da, kem chống nắng không gây nhân mụn. Ưu tiên sử dụng các sản phẩm dưới dạng gel và dung dịch để hạn chế bít tắc lỗ chân lông, tránh dùng các sản phẩm dạng cream. Không tự ý cạy nặn mụn vì nguy cơ để lại sẹo lõm, sẹo lồi. Ngoài ra, cần có chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý, hạn chế đường, sữa nguyên kem; tăng cường chế độ ăn giàu kẽm, acid béo omega-3, chất chống oxy hóa và chất xơ; hạn chế căng thẳng, stress, thức khuya… 3 sản phẩm giảm cân, tráng dương chứa chất cấm nguy hại Các sản phẩmTPBVSKmà Cục An toàn thực phẩm cảnh báo chứa chất cấm. ẢNH: CỤC AN TOÀN THỰC PHẨM. HÀ THÁI Mụn trứng cá với các triệu chứng đa dạng như mụn đầu đen, đầu trắng, sẩn, mụn mủ, mụn bọc, nang, áp xe… và có thể tạo sẹo xấu. Dưới đây là hướng dẫn chăm sóc da mụn nhằm kiểm soát mụn, phòng ngừa tái phát của TS.BS Vũ Nguyệt Minh, Giám đốc Trung tâm thử nghiệm lâm sàng, Bệnh viện Da liễu TƯ. QUÉT QRCODE ĐỌC CHI TIẾT Miếng cảm biến sinh học kiểm soát lượng thuốc hấp thụ trong cơ thể

RkJQdWJsaXNoZXIy MTYzNTY5OA==