Khoa học và Đời sống số 49/2022

Số 49 (4259) Thứ Năm (8/12/2022) TRI THỨC NHÂN LOẠI 15 Ngày nay, lăng vua Thiệu Trị là một địa điểm khá bình lặng so với lăng của các vị vua tiền nhiệm và kế nhiệm ông. Điều này dường như tương đồng với cuộc đời, cái chết và câu chuyện không quá ồn ào về quá trình xây lăng mộ ông. Chưa kịp tìm đất tốt xây lăng Vua Thiệu Trị lên ngôi năm 1841 và mất do bệnh nặng 6 năm sau đó, vào năm 1847. Khác với hai bậc tiền bối là vua Khải Định và Minh Mạng, Thiệu Trị chưa kịp tự tìm cho mình đất tốt để xây lăng. Tương truyền, khi biết mình không thể nào qua khỏi cơn bệnh, vua Thiệu Trị đã gọi hoàng tử thứ hai là Nguyễn Phúc Hồng Nhậm (người sẽ kế nghiệp, trở thành vua Tự Đức) đến dặn dò việc xây lăng mộ cho ông. Tự Đức lập tức triệu tập các thầy địa lý đi khảo sát quanh vùng Phú Xuân tìm ra một cuộc đất tốt cách kinh thành không xa lắm, thuộc địa bàn làng Cư Chánh, trên một vùng núi thấp được gọi là Thuận Đạo. Chọn đất xong, vua Tự Đức sai đại thần Vũ Văn Giải đôn đốc dân binh bắt tay xây gấp lăng vua cha Thiệu Trị vào giữa tháng 2/1848. Đến đầu tháng 5/1848, một số công trình chủ yếu trong lăng đã xong. Thế đất “tả long hữu hổ” hộ lăng Theo đồ án thiết kế, mặt trước lăng nhìn ra một vùng đất rộng thoáng đãng về hướng Tây Bắc, xa xa đồi Vọng Cảnh hiện lên phía hữu và núi Ngọc Trản nằm phía tả - hình thành thế đất “tả long hữu hổ” hộ lăng. Mặt sau lăng dựa vào núi Thuận Đạo. Lăng vua Thiệu Trị không có la thành bọc ngoài như lăng vua cha Minh Mạng, mà lấy những dãy đồi nhấp nhô quanh vùng làm thế vây bọc tự nhiên. Đặc điểm này giống với lăng của Gia Long, vị vua đầu tiên của vương triều. Trong lăng đào các hồ Nhuận Trạch, hồ Ngưng Thúy, hồ Điện, trổ dòng nước chảy thông ra ngoài bằng những đường cống ngầm dưới đất, xây lầu Đức Hinh, điện Biểu Đức, cầu Chánh Trung, cầu Đông Hòa, cầu Tây Định bên trên… Xem xét cuộc đất và thế phong thủy của lăng Thiệu Trị, các nhà nghiên cứu nhận định lăng này ở vào vị thế “sơn chỉ thủy giao” với ngọn núi Chằm làm tiền án nhô lên cách đó chưa đầy 10 cây số, núi Kim Ngọc từ xa và mô đất lớn được đắp đằng sau làm hậu chẩm. Vì đợi xây lăng xong mới đưa đi an táng nên quan tài của vua Thiệu Trị phải quàn tại điện Long An (cung Bảo Định) trong 8 tháng trời kể từ khi mất.n Hoàng đế nổi tiếng nước Pháp với tài cầm quân đánh trận. Thế nhưng, ít ai có thể ngờ rằng, Napoleon vướng vào “cuộc chiến” với một đàn thỏ, làm ông “sợ gần chết”. Năm 1804, Napoleon Bonaparte lên ngôi hoàng đế Pháp. Kể từ đó, ông chỉ huy quân đội Pháp thực hiện nhiều chiến dịch quân sự nhằm củng cố quyền lực, bảo vệ lãnh thổ cũng như thực hiện tham vọng bá chủ châu Âu. Bằng tài thao lược và trí tuệ hơn người, hoàng đế Napoleon cùng quân đội Pháp giành được nhiều chiến thắng lừng lẫy trước Anh, Áo…; là người đích thân tham gia nhiều trận chiến lớn nhỏ và chưa từng nao núng, hay lo sợ khi đối đầu với quân địch. Tuy nhiên, ông hoàng nước Pháp từng rơi vào tình huống oái ăm với một đàn thỏ khiến bản thân sợ hãi, thậm chí là đe dọa đến tính mạng. Cụ thể, một số sử liệu ghi chép về việc hoàng đế Napoleon có sở thích đi săn bắn khi rảnh rỗi. Ông đặc biệt thích thú khi săn những con thỏ hoang dã vì chúng chạy rất nhanh. Để săn được một con thỏ rừng, thợ săn cần phải vô cùng nhanh nhẹn và có kỹ năng săn bắn tốt. Biết được hoàng đế Napoleon thích săn thỏ nên một cận thần có tên Alexandre Berthier nghĩ ra kế hoạch về chuyến đi săn đặc biệt dành cho ông hoàng nước Pháp vào năm 1807. Theo kế hoạch, cận thần Alexandre sẽ cho người đi bắt nhiều thỏ hoang rồi đem thả vào bên trong một công viên ở thủ đô Paris để Napoleon có khoảng thời gian vui vẻ. Kế hoạch của cận thần Alexandre được Napoleon chấp thuận. Thế nhưng, khi triển khai, Alexandre gặp một vấn đề lớn. Đó là việc ông không thể tìm đủ số lượng thỏ hoang cần thiết để chuẩn bị cho chuyến đi săn của nhà vua. Sau một thời gian suy nghĩ, Alexandre nảy ra ý tưởng sử dụng những con thỏ do người dân nuôi. Do vậy, ông sai người mua số lượng thỏ lớn từ người dân. Nhờ vậy, 1.000 con thỏ được thả vào công viên. Đến ngày đi săn, hoàng đế Napoleon cùng nhiều tướng sĩ, quan lại vào công viên. Họ mang theo đầy đủ dụng cụ đi săn với hy vọng sẽ tóm được nhiều con thỏ. Thế nhưng, đàn thỏ tụ lại một chỗ thay vì chạy khắp nơi như thỏ hoang. Không những vậy, đàn thỏ đông đảo này còn đồng loạt nhảy về phía Napoleon khiến ông hoàng này hốt hoảng và không thể đứng vững, khiến nhà vua Pháp ngã xuống đất khá đau. Mọi người xung quanh thấy vậy nhanh chóng tìm đủ mọi cách để đuổi đàn thỏ đi. Nhờ vậy, Napoleon được “giải cứu” khỏi “cuộc tấn công” của đàn thỏ hung dữ. Một số người cho rằng, những con thỏ nuôi có thể nghĩ rằng Napoleon là người mang thức ăn đến. Do đó, chúng lao đến phía ông để tìm kiếm đồ ăn. Đây là một trong những kỷ niệm khó quên đối với Napoleon bởi ông chưa từng sợ hãi trước kẻ thù nào. Vậy mà, ông lại bị một đàn thỏ làm cho hoảng loạn. May mắn là nhà vua Pháp không bị thương khi đụng độ “kẻ thù” đặc biệt này. TÂM ANH (theo Grunge) THIÊN TRANG QUỐC LÊ THÂM CUNG BÍ SỬ LĂNG TẨM VƯƠNG TRIỀU NGUYỄN Vì saohoàngđếNapoleon bại trận thê thảmtrước một đàn thỏ Lăng vua Thiệu Trị được gọi là Xương Lăng, nằm ở xã Thủy Bằng, huyện Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên - Huế; là nơi an nghỉ vĩnh hằng của vị vua thứ ba triều Nguyễn. mới xây xong Lăng vua Thiệu Trị

RkJQdWJsaXNoZXIy MTYzNTY5OA==